Κυρία Δημουλά...σας άφησα μήνυμα!

«Βαδίζεις σε μιαν έρημο. Ακούς ένα πουλί να κελαηδάει. Όσο κι αν είναι απίθανο να εκκρεμεί ένα πουλί μέσα στην έρημο, ωστόσο εσύ είσαι υποχρεωμένος να του φτιάξεις ένα δέντρο. Αυτό είναι το ποίημα».

Κική Δημουλά.

Η εξαιρετική ποιήτρια Κική Δημουλά, βραβευμένη με το Αριστείο των Γραμμάτων της Ακαδημίας Αθηνών το 2001 καθώς και τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος της Τιμής από τον  Πρόεδρο της Δημοκρατίας, παλεύει σήμερα για την σταγόνα ζωής που κατέθετε τόσα χρόνια με την αιχμηρή πένα της. Η μεγάλη μας ποιήτρια περνά δύσκολες ώρες στην εντατική διασωληνωμένη.

Γεννημένη στις 6 Ιουνίου το 1931 στην Αθήνα, με καταγωγή από την Καλαμάτα, η νεαρή Βασιλική Ράδου (αυτό είναι το πραγματικό της όνομα), ήταν ένα ανήσυχο πνεύμα.

Είχε πάντα την τάση να καταγράφει σκέψεις, προβληματισμούς και συναισθήματα σε ένα χαρτί με έναν όμως ιδιαίτερο τρόπο γραφής. Έναν αιχμηρό ποιητικό λόγο που αργότερα θα την έκανε να ξεχωρίσει και να διακριθεί όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε όλον το κόσμο.

Τελειώνοντας τις σπουδές τις, προσελήφθη ως υπάλληλος στην Τράπεζα της Ελλάδας όπου εργάστηκε επί 25 συναπτά έτη έως το 1974, οπότε και συνταξιοδοτήθηκε.

Το 1954 γνωρίζει και παντρεύεται τον ποιητή Άθω Δημουλά, ο οποίος εργαζόταν ως Πολιτικός Μηχανικός στους Ελληνικούς Σιδηροδρόμους. Απέκτησαν μαζί δύο παιδιά, τον Δημήτρη (1956) και την Έλση (1957). Έμειναν μαζί έως το τέλος της ζωής του, το 1985.

Η Κική Δημουλά πρωτοεμφανίστηκε στα Γράμματα το 1952 με την πρώτη της ποιητική συλλογή «Ποιήματα». Ακολούθησαν οι: «Έρεβος» (1956), «Ερήμην» (1958), «Το λίγο του κόσμου» (1971), «Το τελευταίο σώμα μου» (1981), «Χαίρε ποτέ» (1988), «Η εφηβεία της λήθης» (1994), «Ενός λεπτού μαζί» (1998), «Ήχος απομακρύνσεων» (2001), «Χλόη θερμοκηπίου» (2005), «Μεταφερθήκαμε παραπλεύρως» (2007), «Τα εύρετρα» (2010).

Η γραφή της διακρίνεται από τον αιχμηρό λόγο, με πολλά Καβαφικά στοιχεία που επέδρασαν καίρια στην ποίησή της.

Τα ποιήματά της διακρίνονται για τον σαφή υπαρξιακό προβληματισμό τους, το νόημα της φθαρτής ανθρώπινης ύπαρξης, τη συνεχή αναζήτηση του ψυχισμού, του εσωτερικού κόσμου σε αλληλεπίδραση με τον εξωτερικό.

Τα θέματα που κυριαρχούν είναι η απουσία, η φθορά, η απώλεια, η μοναξιά κι ο χρόνος. Γοργός και αιχμηρός στίχος, ειρωνικός τόνος με λέξεις δανεισμένες από την καθαρεύουσα και με ηθελημένη αμέλεια στη σύνταξη καθώς και συνεχείς επαναλήψεις.

Μέσα στον ποιητικό της χώρο, κατοικεί η ίδια περιστοιχισμένη από τα άψυχα αντικείμενα και από τις αφηρημένες έννοιες. Στις τελευταίες, δίνει υπόσταση υποκειμένων, επιτρέποντάς τους έτσι να κινούνται, να αισθάνονται, να πάσχουν και γενικώς να συμπεριφέρονται ως δρώντα πρόσωπα.

Υπάρχει, δηλαδή, κατά κανόνα μία ακινησία του ποιητικού εγώ, του μόνου έμψυχου εγκάτοικου του ποιητικού της κόσμου και αντιστοίχως μία αέναη κινητικότητα του αφηρημένου. Πρόκειται για ένα από τα πιο ευδιάκριτα χαρακτηριστικά της ιδιότυπης ποιητικής φωνής της. Συνεχή και αδιάλειπτα είναι τα σχόλια που αφορούν την απώλεια του χρόνου και τη φθορά, που αυτή η απώλεια συνεπάγεται, και διάχυτη η υπαρξιακή αγωνία.

Χαρακτηριστική είναι η γλωσσική της τόλμη που συχνά την οδηγεί σε μία ιδιαίτερα ευρηματική λεξιπλασία.

Διακρίσεις:

• 2001, Χρυσός Σταυρός του Tάγματος της Tιμήςαπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο.
• 2002, τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, στην οποία κατέλαβε την έδρα των γραμμάτων που είχε μείνει κενή μετά τον θάνατο του Νικηφόρου Βρεττάκου— η τρίτη γυναίκα στην ιστορία της Ακαδημίας (μετά τις Γαλάτεια Σαράντη και Αγγελική Λαΐου).

Στις 20 Μαΐου του 2015, αναγορεύτηκε σε επίτιμη διδάκτωρ της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ

Βραβεία:

• 1964, Eύφημη μνεία από την Ομάδα των Δώδεκα, για την ποιητική συλλογή Eπί τα ίχνη.
• 1972, Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης, για την ποιητική συλλογή Το λίγο του κόσμου.
• 1989, Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης, για την ποιητική συλλογή Χαίρε ποτέ.
• 1997, Βραβείο Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών, για την ποιητική συλλογή Η εφηβεία της λήθης.
• 2001, Αριστείο των Γραμμάτων της Ακαδημίας Αθηνών, για το σύνολο του έργου της.
• 2003, Μακεδονικό Βραβείο, για το σύνολο του έργου της.
• 2009, Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας(Prix Européen de Littérature), για το σύνολο του έργου της.
• 2010, Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας, για το σύνολο του έργου της.

 Ας ευχηθούμε η εξαιρετική αυτή μορφή των γραμμάτων και τεχνών, να καταφέρει να μείνει στον κόσμο των ποιημάτων της και να μην περάσει απέναντι σε εκείνο το άγνωστο που τόσο πολύ την φόβιζε και την προβλημάτιζε, έχοντας μιλήσει γι’αυτό και μέσω της ποίησής της αλλά και μέσω των συνεντεύξεών της.

» Ἀπὸ τὸν κόσμο τῶν γρίφων
φεύγω ἥσυχη.∆ὲν ἔχω βλάψει στὴ ζωή μου αἴνιγμα:
δὲν ἔλυσα κανένα. «

 Κυρία Δημουλά, μείνετε στον κόσμο των γρίφων, σας έχει ακόμη ανάγκη το αίνιγμά του.